Dorota Wójcikowska i Witold Palak

Dorota Wójcikowska – z wykształcenia ekonomistka. Swój potencjał tłumiła przez wiele lat, pracując jako manager w prywatnym przedsiębiorstwie w Lublinie. Niepoprawna optymistka, umiejąca podejmować ryzykowne decyzje. Zrezygnowała z kariery zawodowej ustawiając ster swojego życia na poznawanie świata. Obecnie w trakcie eksploracji Himalajów z pozycji siodełka motocyklowego.

Witold Palak – z wykształcenia psycholog, z zawodu przedsiębiorca, z racji dokonań życiowych – nieustanny poszukiwacz, niestabilny terytorialne notoryczny imigrant. Zakochany w Australii, mieszkał tam kilka lat jako rezydent. Szukał też stabilnego gruntu w USA, Nepalu, Indiach. W wieku 55 lat uzyskał prawo jazdy na motocykl (po trzykrotnym oblaniu egzaminu praktycznego). Od tamtej pory podróżuje tylko tam, gdzie można poruszać się na jednośladzie. W 2018 r. zakończył 3-letnią podróż motocyklową, z Dorotą Wójcikowską jako pasażerem, motocyklową podróż dookoła Indii. Autor trzech książek podróżniczych: „Księżycowa autostrada. Motocyklem przez Himalaje” (2015), „Motocyklem przez Indie” (2016) i „Wigilia wśród łowców głów” (2018).

 

 

 

 

Motocyklem przez Indie

Dorota Wójcikowska i Witold Palak – pierwsi Polacy, którzy objechali całe Indie dookoła na jednym motocyklu, będą gośćmi 30. edycji „Radzyńskich Spotkań z Podróżnikami”. Tym razem obok opowieści i pokazu slajdów pt. „Wigilia wśród łowców głów” uczestnicy będą mogli obejrzeć wystawę zdjęć pt. „Motocyklem przez Indie”. Wydarzenie odbędzie się 12 grudnia (czwartek) w Galerii „Oranżeria” Radzyńskiego Ośrodka Kultury. Początek o godz. 18.00.

 

 

Dorota Wójcikowska i Witold Palak początkowo zamierzali przeżyć przygodę. Dorota – całe życie przy motocyklach i Witold – neofita, który rozpoczął swoją przygodę z motocyklami dopiero w 2012 r., postanowili początkowo przejechać klasyczną trasę himalajską – Ladakh. Półroczna podróż w 2014 r. na jednym motocyklu nie tylko zweryfikowała ich wzajemne relacje, ale pokazała, jak ma wyglądać ich dalsze życie. Od tego momentu więcej czasu spędzają w Indiach, na motocyklu, niż w Polsce. Ich fascynacja Indiami, nawiązane przyjaźnie a także atmosfera, jaką otaczani są tam motocykliści dosiadający legendarnej marki Royal Enfield – zaowocowała projektem objechania motocyklem całych Indii.

Pokonując na motocyklu przełęcze położone na wysokości powyżej 5000 m n.p.m., dotarli do odosobnionych wiosek górskich w Ladakhu. Pomagali pasterzom kóz – nomadom Changpa w Changtangu, uczyli jak kisić kapustę lud Brokpa (potomków armii Aleksandra Macedońskiego), dokumentowali zmagania mieszkańców stolicy Kaszmiru-Srinagaru, po katastrofalnej powodzi, uczestniczyli w szamańskich obrzędach plemienia Apatani w trudno dostępnym stanie Arunachal Pradesh. W stanie Nagaland, razem z ostatnimi żyjącymi łowcami głów, uczestniczyli w tradycyjnym polowaniu na ryby w lokalnej rzece. Tam też, w otoczeniu łowców głów, spędzili święta Bożego Narodzenia. Przejechali tzw. Seven Sister States – najmniej poznany przez turystów zakątek Indii, udostępniony dla obcokrajowców dopiero przed kilku laty! Popijali lokalny samogon w wioskach plemienia Bonda w stanie Odisha (Orissa) – jednego z najbardziej prymitywnych ludów zamieszkujących Indie. Wtapiali się w tłum pielgrzymów tamilskich, aby uczestniczyć w tradycyjnych obrzędach religijnych. Pobierali nauki Dalajlamy w świętym mieście buddystów. Pomagali wydobywać sól na Białej Pustyni w Kutchch w stanie Gujarat, dotarli do koczowniczych plemion pustynnych w Rajastanie. To wszystko działo się na terenie jednego kraju, a jedynym środkiem lokomocji był indyjski motocykl.

Realizacja tego projektu zajęła im niemal 4 lata, a trasa, jaką w sumie przejechali po indyjskich (i nepalskich) drogach, przekroczyła 40 tys. km. Jako pierwsza polska para odwiedzili na jednym motocyklu wszystkie stany Indii, dotarli do najbardziej skrajnych punktów na mapie tego kraju i w maju 2018 r. powrócili do punktu, z którego wystartowali we wrześniu 2015 r. – himalajskiej miejscowości Manali w górzystym stanie Himachal Pradesh.

Na 30. edycję „Radzyńskich Spotkań z Podróżnikami” zaprasza Burmistrz Radzynia Podlaskiego Jerzy Rębek oraz Starosta Radzyński Szczepan Niebrzegowski, a także organizatorzy: Radzyńskie Stowarzyszenie „Podróżnik” i Radzyński Ośrodek Kultury. Sponsorami wydarzenia są: firma drGerard, Spółdzielcza Mleczarnia „Spomlek”, Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych i Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Radzyniu Podlaskim. Patronat nad wydarzeniem objął ogólnopolski miesięcznik „Poznaj Świat” oraz portal „Kocham Radzyń Podlaski”.

Robert Mazurek

 

Data publikacji: 24.11.2019 r.

 

 

Zawsze będziemy mieli powód, aby do Indii powrócić

Wywiad Roberta Mazurka z podróżnikami Dorotą Wójcikowską i Witoldem Palakiem

 

 

Uprawnienia na motocykl uzyskałeś w wieku 55 lat i to dopiero za czwartym podejściem. Skąd więc pomysł na poznawanie Indii z perspektywy motocyklowego siodełka?

Witek: Mój ojciec i jego bracia byli zapalonymi motocyklistami. Jedynie ja byłem taką „czarną owcą” w tej motocyklowej rodzinie. Ale jakiś gen motocyklisty widocznie tkwił uśpiony. Podziwiałem turystów wożących na małych motorkach egzotyczne panny, śmigających niezależnie od transportu publicznego po tropikalnych i górskich drogach. Ale chyba takim bodźcem bezpośrednim było hobby mojego przyjaciela z Australii, Roberta Hodge’a, z którym zwiedziłem kilka kontynentów. Autobusowo. I to on zawsze kręcił nosem, że taka ofiara ze mnie, że nie mogę towarzyszyć mu na moto. W końcu nie wytrzymałem i w 2011 r., w Wietnamie, wypożyczyłem mały motorek, 115 cc, i pohasałem cały dzień po górskich dróżkach. Odtąd zawsze, w każdym punkcie swojej podróży po Wietnamie, Kambodży, Laosie czy Birmie pierwsze pytanie w hotelu brzmiało: „Macie motocykl do wynajęcia?”. Rok później zabrałem syna, który właśnie skończył podstawówkę, do Indii, z zamiarem przejechania indyjskich Himalajów na kupionych tam, mocno używanych motocyklach. Udało się. Prawa jazdy zdaliśmy kilka dni przed wylotem do Delhi. Po tej podróży już wiedziałem, jak wyglądać będą następne lata. Swoją wizją zaraziłem Dorotę i rok później byliśmy znów w Manali, u podnóża Himalajów.
Podróżowaliście na jednym motocyklu. Nie lepiej/wygodniej byłoby oddzielnie?

Dorota: Zdecydowaliśmy się podróżować na dwóch motocyklach. Jazda oddzielnie wydawała się jedyną opcją. Nasz bagaż był pokaźny, a wiadomym jest, że łatwiej manewrować lżejszą maszyną. Jednak ryzyko wiązało się z moim niezbyt dużym doświadczeniem w prowadzeniu motocykla szczególnie w tak trudnych warunkach, jakie panują w Indiach. Lewostronny ruch, chaos na drogach oraz absolutna nieprzewidywalność – to realia, jakie tam panują. Trochę trwało zanim znaleźliśmy dwa motocykle – Royal Enfield Electra, oba o pojemności 350 cc. Oczywiście oba używane, z nieznaną historią użytkowania i serwisowania. W Manali – miasteczku, w którym mieliśmy swoją bazę – trenowaliśmy codziennie jazdę, aby oswoić się z tamtejszymi warunkami na drodze. Tuż przed planowaną datą rozpoczęcia wyprawy doszło do zdarzenia, które wywróciło wszystko „do góry nogami”. Z pozoru niegroźna kolizja mojego motocykla z rikszą spowodowała, że zjechałam w kierunku przepaści zawieszając się na jedynej na tym odcinku drogi półce skalnej. Motocykl został poważnie uszkodzony i nie nadawał się do jazdy. Pomimo licznych siniaków i zadrapań mój zapał nie zmalał. Decyzja jednak zapadła taka, iż redukujemy nasz bagaż do niezbędnego minimum i ruszamy w trasę na jednym motocyklu.

A były takie momenty, w których maszyna nie dawała rady i musieliście rezygnować ze wspólnej jazdy?

Dorota: Gdy ruszyliśmy z Manali w kierunku pierwszej himalajskiej przełęczy Rothang, w głowach mieliśmy myśli, że za chwilę wrócimy do punktu startowego. Zbyt duży balast i niesymetryczne rozłożenie ciężaru powodowały, że nawet na prostej drodze trudno było opanować motocykl. Pierwsze kilometry wskazywały raczej na fiasko. Ale parliśmy do przodu. Po przejechaniu w ciężkich warunkach pierwszych 50 km zapadła decyzja: „Kontynuujemy jazdę i wbijamy się głębiej w Himalaje”. W górach, na wysokościach 4-5 tys. m, nasz motocykl nie dawał jednak sobie rady. Powód? Za mała moc silnika na dwóch pasażerów i ciężkie cargo plus rozrzedzone powietrze. Wielokrotnie na podjazdach musiałam zeskakiwać z motocykla i pchać go, by nie dopuścić do zatrzymania silnika. Odpalenie go na tych wysokościach graniczyło z cudem. Utrudniał to również brak rozrusznika elektrycznego, a kopanie trwało czasem kilka minut. Ta czynność najczęściej należała do mnie, miałam jakąś „lepszą nogę” (śmiech). Kiedy Witek ruszał, musiał dojechać – sam – do w miarę płaskiego odcinka. Czasem było to kilkaset metrów dalej. I wyżej. Ja musiałem dojść na piechotę, dźwigając dodatkowo niewielki, ale ciężki plecak. Kilka razy udało mi się złapać „stopa” i podjechać do góry. Bywało, że taka „zabawa”, zdarzała się kilka razy dziennie. To, jak mozolnie nasza ciemnozielona maszyna wspinała się po górach, zainspirowało nas, by nadać mu imię – „Zielony Osiołek”.

Dlaczego na swojego towarzysza podróży wybraliście markę Royal Enfield?

Witek: RE to kultowy motocykl indyjski, produkowany zresztą przez dziesięciolecia w Wielkiej Brytanii. Jakościowo coś pośredniego pomiędzy polskim Junakiem a SHL-ką, ale w Indiach o pozycji Harleya Davidsona. Reperowany młotkiem w każdej indyjskiej zagrodzie. Tani w użytkowaniu, pracowity jak osioł, mało seksowny, o archaicznym wyglądzie, ale to w końcu absolutny klasyk!

Czy fakt podróżowania na tej kultowej w Indiach maszynie przysparzał wam dodatkowych bonusów?

Witek: Zdecydowanie tak! Od razu czuliśmy się, jak ktoś z wyższej kasty! Mając dodatkowo znakomite kaski SHOEI i stroje firmy MODEKA, wyglądaliśmy jak prawdziwi, profesjonalni motocykliści, co na indyjskiej ulicy jest raczej ewenementem. Pomimo, że nasz pierwszy motor był używany, 8-letni, to i tak traktowani byliśmy z należnymi honorami. Gdybyśmy podróżowali na przykład na równie kultowym, lecz w Europie BMW GS 1200, patrzono by na nas z respektem, ale również traktowano jako osoby z innej planety. Dodatkowo z dużym portfelem, który należy pomóc opróżniać podwyższonymi cenami. A na Royalu byliśmy traktowani jak swojaki, równi goście, którym wypada pomóc, a nie ich oskubać.

Często Wasz motor ulegał awariom? Jak sobie z tym radziliście?

Witek: 8-letnia i nieznana przeszłość naszego pierwszego motocykla plus niewielki poziom naszej wiedzy mechanicznej musiały w końcu skutkować niespodziankami. Ale byliśmy w Indiach! Tam co drugi gość to mechanik, a stawki mają takie, jak Polacy 50 lat temu! Niepotrzebne jest żadne doświadczenie mechaniczne, pomocnicy znajdą się wszędzie, a uczynność Hindusów jest wręcz nieprawdopodobna. Ich pomocy doświadczaliśmy przy każdej awarii. A trochę ich było, zwłaszcza na końcowym etapie tej pierwszej podróży. Za niewielkie pieniądze podwozili do najbliższego mechanika, najczęściej pakując motocykl razem z bagażami na pakę ciężarówki. A jak nie mogli sami pomóc, to natychmiast telefonowali do znajomego, a ten już wiedział, co robić. Przykładowo – naklejenie łatek na przebitą dętkę, łącznie ze zdjęciem i założeniem koła (tylnego, bo to dużo trudniejsze) kosztowało średnio 1 dolara! A wymiana całego układu napędowego – obie zębatki plus łańcuch – niewiele ponad 100 złotych! Zaś transport motocykla razem z nami w Himalajach, 30 kilometrów nad przepaściami, łącznie z załadunkiem i rozładunkiem – 50 złotych! Nawet w sytuacjach podbramkowych zawsze znalazł się jakiś wybawca. Ale tak było w 2014 r., kiedy penetrowaliśmy Indyjskie Himalaje i zjechaliśmy na południe, na plaże Goa. Tam motocykl szczęśliwie sprzedaliśmy i rok później zdecydowaliśmy się na zakup prosto z salonu, z zerowym przebiegiem. A to dawało gwarancję niemal 20 tys. km bez większych problemów.

Co jest dla Was najciekawsze w podróży motocyklowej?

Dorota: Wolność. Dzięki temu, że podróżujemy na motocyklu, mamy możliwość dotarcia do miejsc, o których nie mielibyśmy pojęcia, jadąc np. autobusem. Sami decydowaliśmy o kierunkach, postojach, miejscach na posiłek lub nocleg. Ta wolność wyboru była dla mnie najcenniejsza. Doceniłam również podróżowanie z pozycji pasażera na motocyklu. Mogłam podziwiać piękne widoki i obserwować okoliczne życie w czasie jazdy, co nie jest możliwe dla kierującego, który musi być skupiony na tym, co dzieje się na drodze. A w Indiach na drogach nie jest łatwo.

Witek: Ludzie. Krajobrazy są bardzo pociągające, muzea nas nie bawią, ale do ludzkich serc dostęp mają tylko nieliczni. Stąd różnica pomiędzy turystą a podróżnikiem. My staraliśmy się jak najbardziej poznać życie lokalsów, ich mentalność, duchowość, codzienność i wyjątkowość tradycyjnych obchodów i świąt. Nie mając żadnego przewodnika, narzucającego swoją wizję, a raczej program wycieczki, mogliśmy tak manewrować, aby czuć stuprocentową satysfakcję z tego, co robimy. Stąd często zostawaliśmy w pewnych miejscach znacznie dłużej, niż było planowane. Zresztą pojęcie „plan” raczej było obce w naszej podróży. Wolność decyzji, totalna elastyczność, a przede wszystkim swoboda podróżowania i brak limitu czasowego (poza długością wizy) – to były najmocniejsze atuty naszej podróży.

Wielokrotnie byliście w Himalajach. Czy nie są to za zimne rejony świata na podróże motocyklowe?

Dorota: W górach, na wysokości powyżej 4 tys. m, wiatr wieje z dużą siłą. Zdarzało się, że padał deszcz lub śnieg, bywało bardzo zimno. Ubieraliśmy wszystkie ciepłe ubrania, jakie mieliśmy – grube rękawice i ocieplaną odzież motocyklową. Pomimo tego, że mieliśmy solidne, szczelnie zamykane kaski, to musieliśmy dodatkowo osłaniać twarze chustami. Popękane, krwawiące usta i zasmarkane nosy to była codzienność. Dochodziły do tego problemy związane z przebywaniem na znacznych wysokościach – zmęczenie, brak snu, kłopoty z oddychaniem. Nocleg w górach to również nie lada przeżycie. Tymczasowe miejsca noclegowe w postaci budek z blachy falistej lub namioty, które były bardzo przewiewne, nie pozwalały na to, by się rozgrzać po całym dniu jazdy. Hindusi nie stosują ogrzewania w takiej formie, jaka jest nam znana. Najczęściej palone są ogniska, wokół których gromadzą się chętni do ogrzania. Grube i ciężkie, ręcznie pikowane kołdry, nakładane jedna na drugą, ratowały nas przed totalnym wychłodzeniem. Na jednej z przełęczy, już powyżej 5 tys. m, nastąpiło załamanie pogody. Obfite opady śniegu oraz niska temperatura sprawiły, że jazda stała się bardzo niebezpieczna – znowu musiałam łapać „stopa”. Udało nam się szczęśliwie pokonać te trudności, chociaż było naprawdę ciężko. Jednak okoliczności przyrody oraz cudowni ludzie oraz miejsca, jakie spotykaliśmy, rekompensowały wszystko.

Jak to jest z przepisami ruchu drogowego w Indiach? Czy naprawdę na indyjskich drogach rządzi klakson?

Witek: No to tu cię zaskoczę – na indyjskiej drodze czuliśmy się bezpieczniej, niż na eleganckiej europejskiej autostradzie. Kiepska nawierzchnia, trudny geograficznie rejon, nieprzewidywalność manewru innych uczestników ruchu drogowego, zmuszały mnie do włączenia instynktu, który w „cywilizowanym świecie” jest uśpiony. Wierząc w nieomylność znaków, przepisów, często prujemy po gładkiej nawierzchni tak jakby pewni swojego losu. Tymczasem w Indiach absolutny brak poszanowania dla tradycyjnych norm kierowania pojazdami wszelakimi wymaga czujności,, ale przede wszystkim akceptacji najważniejszej reguły – „Większy ma zawsze pierwszeństwo”. Dotyczy to zwłaszcza autobusów i ciężarówek. To ich kierowcy rządzą na jezdni! I biada białasowi, który myśli, że obserwuje go egzaminator na prawo jazdy. Ci, którzy chcieliby przestrzegać naszych przepisów, natychmiast wzbogaciliby statystykę wypadków drogowych. Obserwowanie ruchu innych kierowców, dostosowanie do ich stylu, trochę odwagi i pewności siebie w równoczesnym łamaniu przepisów i brak reakcji na wściekłe klaksony wszystkich na drodze – daje szansę na bezkolizyjne poruszanie się. A wspomniane trąbienie to nie agresywne zmiatanie wrogich kierowców, lecz sygnał ostrzegawczy, informacja o swojej obecności w ruchu, a także znak dla zawalidrogów, że oto jedzie ktoś silniejszy lub sprytniejszy. Hindusi, którzy normalnie są niemal leniwi, spokojni, nigdzie się nieśpieszący, na drodze dostają takiego kopa aktywności, jakby liczyli każdą sekundę swojego życia. Dotyczy to zwłaszcza miast i dobrych dróg. W górach każdy łagodnieje, budzi sobie czasem dżentelmena, a na pewno osobę służącą bardziej pomocą niż pięścią.

W podróży spędzacie ze sobą 24 godziny na dobę. Często zdarza się Wam pokłócić?

Dorota: No właśnie, to bardzo ciekawe. Kiedy jesteśmy w domu w Polsce, zdarza się, jak u większości ludzi, że są jakieś sytuacje konfliktowe, „fochy” i temu podobne. Podróż w jakiś magiczny sposób wszystko zmienia – to takie przejście na drugą stronę lustra. Tworzymy jeden organizm. Każde z nas odpowiada za coś innego w podróży, a dobór jest wręcz intuicyjny. Nie ma rywalizacji a jedynie współpraca i naprawdę dajemy z siebie wszystko. To sprawia, że nawet w momentach, kiedy jest trudno – bo podróżowanie w naszym wydaniu to ciężka „harówka”, my zachowujemy pogodę ducha.

Witek: Naukowcy dowiedli kiedyś w jakimś brutalnym doświadczeniu, że szczury zamknięte na dłuższy czas w jednym niewielkim pomieszczeniu, po początkowej współpracy, zaczynają się w końcu nawzajem zagryzać. Na szczęście ta reguła nas ominęła. Magia miejsc, pasja przemieszczania się, radość z nowych doznań, brak czynnika rywalizacji, ale przede wszystkim wzajemny szacunek, pozwoliły nam na względnie bezkonfliktową podróż. Naturalnie zdarzały się chwile nerwowe, kiedy to głównie ja pozwalałem swoim emocjom na pofolgowanie, ale na szczęście znająca mój charakter Dorota nie podejmowała bezsensownej dysputy i pozwalała mi na „oczyszczenie się”. W Indiach szalenie trudno jest zachować spokój, tak nieobliczalnie różni potrafią być Hindusi, a ich zachowanie na drogach jest ciężkie do spokojnej pobłażliwości i akceptacji. I to były chyba główne chwile napięcia. A kłótnie poza jazdą? Były raczej na poziomie i wartości przysłowiowej „przesolonej zupy”, więc zupełnie nieistotne. Trzymała nas pasja, adrenalina i nienaturalnie wysoki poziom endorfin! (śmiech).

Jakie cechy cenicie w sobie nawzajem podczas podróży?

Dorota: Witek to „piękny” umysł. Jego ciekawość świata oraz odwaga bardzo mi imponują. Ciągle w jego głowie rodzą się jakieś ciekawe koncepcje, które potem razem realizujemy. On ogarnia całe planowanie i logistykę, naturalnie wspieram go tak, jak potrafię. Witek ma duże poczucie estetyki, dlatego często trafialiśmy do miejsc, w których widoki zapierały dech w piersiach, co widać na naszych zdjęciach i filmach. Jest bardzo komunikatywny, no i umie się targować – to taki jeden z jego talentów (śmiech).

Witek: Dorota to wielkie serce, życzliwość i oaza spokoju. Jej szacunek dla innych kultur, ludzi o odmiennym myśleniu, wyglądzie i statusie społecznym, a także nieschodzący z twarzy uśmiech, nie tylko łamały większość barier, przysparzały nam przyjaciół i ułatwiały wyjście z wielu podbramkowych sytuacji, ale także łagodziły mój chropowaty czasem charakter i stylizowanie się na „macho” i „króla dróg”. Zaś jej zdolność adaptacji do niewygodnych, trudnych do zaakceptowania przez kobietę warunków, powaliłaby na łopatki niejednego supermana! Jej nietłumiona radość dodawała mi sił i łagodziła trudy. Wspaniała też była jej chęć poznawania nowych sytuacji i ludzi.

Z góry macie ułożony plan swoich podróży, czy powstaje on na bieżąco?

Witek: Zawsze wiemy, w jakim mieście wylądujemy po wylocie z kraju. I tam nasza planowość się kończy. Mamy chimerycznie naszkicowany w głowach zamysł, wiemy, o co nam chodzi, posiadamy podobne zainteresowania, zarówno geograficzne, jak i kulinarne, podobny poziom energii, a z rzeczy przyziemnych – czas i trochę gotówki, więc cenimy sobie ten komfort kreowania podróży według reguły „Zobaczymy, co kolejny dzień przyniesie”. Oczywiście codziennie przygotowujemy się do tego następnego dnia, musimy też myśleć o zakończeniu danego etapu, a więc znać miejsce, gdzie zostawiamy nasz motocykl do następnego sezonu. Ale zawsze są to miejsca i ludzie, którzy pojawiają się w trakcie podróży. Wielokrotnie kierujemy się podpowiedziami przygodnie spotkanych ludzi, najczęściej Hindusów.

A kto jest kierownikiem Waszych wypraw i podejmuje najważniejsze decyzje?

Dorota: Oczywiście Witek jest kierownikiem i to on podejmuje najważniejsze decyzje. Ja natomiast jestem kierowniczką i te decyzje zatwierdzam (śmiech).

Jak, jako kobieta odnajdujesz się w motocyklowych podróżach? Co jest dla Ciebie najtrudniejsze?

Dorota: Większość moich koleżanek wróżyła mi powrót do domu po tygodniu takiej podróży. Znały moje zamiłowanie do ładu, spokoju, elegancji i czystości. A także do estetycznego wyglądu i ubioru. W trakcie podróży wszystkie te cechy powoli traciły na ważności, przesuwały się na dalszy plan. Nie znaczy to, że stawały się nieważne. Po prostu coś innego nabierało takiej wartości, że nie dało się tych spraw pogodzić. Najtrudniejsze było chyba siedzenie na niewygodnym siodełku przez wiele godzin dziennie i kiepska amortyzacja. Mój tyłek i kręgosłup bardzo to odczuwały. Wymyśliliśmy kilka patentów usprawniających, ale dalej był to jeden ze słabszych punktów podróży. Inną trudnością była konieczność rezygnacji z codziennej toalety, ale na wysokości 4,5 tys. m, przy minusowej temperaturze i lodowatej wodzie w prymitywnej, równie zimnej „łazience” była to czynność nieosiągalna. A na południu Indii, w upalnym klimacie, podróżowanie w przepoconej koszulce, w pełnym motocyklowym „umundurowaniu”, na pylistej, zatrutej spalinami ciężarówek drodze, stawało się koszmarem. No ale wtedy przynajmniej wieczorem mogłam liczyć na długi prysznic! (śmiech).
Czy w jakiś sposób obecność Doroty przełamywała wśród Hindusów bariery? Otwierała drzwi, których normalnie byś nie otworzył?

Witek: Jak już wspominałem, osobowość Doroty pozwalała na zjednywanie sobie dusz. Kobieta czy dziecko to zawsze czynnik zwiększający poczucie bezpieczeństwa i gwarancja spokoju, a tego wymają tubylcy w każdym spotkaniu z nieznajomym. Para małżeńska od razu budzi sympatię, a jeśli ta para uśmiecha się, chyli głowę i nie jest zbyt nachalna w chęci poznania, w krótkim czasie dystans się zmniejsza. Poza tym kobiety są zawsze bardziej ciekawskie, stąd obecność Doroty umożliwiała lepszy kontakt z damami z jakiegoś poznanego plemienia czy wioski. Często to one traktowały niewiastę z innej kultury jako ciekawostkę. Na pewno wyglądałoby to inaczej, gdybym podróżował z rosłym kompanem mojej płci.

Jesteście pierwszymi Polakami, którzy objechali całe Indie na jednym motocyklu. Skąd pomysł na taki projekt? Jak długo go realizowaliście?

Witek: Na świecie żyje wiele osób, które dokonały czynów niebywałych, przekraczających utarte normy, a mimo to pozostających w cieniu. Nie trąbią na lewo i prawo o swoich wyczynach, a być może powinni znaleźć się w nagłówkach gazet. Ja, zanim odważyłem się na takie sformułowanie, przewertowałem literaturę i Internet, w poszukiwaniu jakichkolwiek informacji na ten temat. Jedyne, co znalazłem, to opinie motocyklistów, którzy określali indyjskie drogi jako najgorsze (najbardziej niebezpieczne) na świecie. Nikt nie chwalił się, że przejechał Indie dookoła. Polacy jeżdżą po Indiach na motocyklach, jednak nie są to podróże kilkuletnie, ani aż tak długie, jeśli chodzi o trasę. My dotarliśmy to każdego indyjskiego stanu, poznaliśmy większość interesujących miejsc i kultur, objechaliśmy Indie dookoła, docierając do skrajnych geograficznie punktów tego olbrzymiego kraju. A sam pomysł wcale nie powstał jako chęć bicia rekordów czy zaimponowania komuś. Po prostu po dotarciu spod granicy pakistańskiej do birmańskiej, w stanie Nagaland, nie wiedzieliśmy, co zrobić z motorem. Akurat kupiliśmy „nówkę”, prosto z salonu RE i po półrocznej jeździe głupio było się go pozbywać. Zresztą musielibyśmy wrócić do jego oficjalnego właściciela, naszego przyjaciela Arshdeepa, w Manali w stanie Himachal Pradesh, a tam akurat była zima. Pomysł urodził się więc bardziej z konieczności, niż z planów i marzeń. Jego realizacja zajęła nam równo 3 lata, z przerwami na powrót do Polski po nowa wizę indyjską (nie było wtedy jeszcze wiz zdobywanych online). Poważnym czynnikiem był również klimat w danym rejonie Indii, więc podróż dostosowywaliśmy do optymalnej pory roku. Tu ciekawostka – z premedytacją ominęliśmy największą, najsłynniejszą, a co za tym idzie – najbardziej obleganą przez tłumy turystów atrakcję Indii – Taj Mahal. A byliśmy zaledwie 11 km od Agry, gdzie to słynne mauzoleum się znajduje! Zasze będziemy mieli jeszcze jeden powód, aby do Indii powrócić. Zresztą nasz motocykl ciągle tam jest.

Jakie macie podróżnicze plany na przyszłość – wracacie do Indii czy może wyruszacie w inne rejony świata?

Dorota: Plany i marzenia wirują po głowie non stop. Indiami jesteśmy już nasyceni, bardziej tęsknimy w nich za poznanymi tam przyjaciółmi, niż za zwiedzaniem. Poza tym pora na zmianę modus operandi. Istnieje już pewien szalony plan. Witek go wymyślił, a ja coraz bardziej wkręcam się w temat. Mamy ponad pół roku na przygotowanie – zarówno sprzętowe, jak i finansowe. Ma być inny kontynent, inne społeczności plemienne, nieco bardziej rozbudowany sposób poruszania się. Ale motocykl będzie w tę podróż jak najbardziej wplątany! Nie zdradzamy do końca, co, jak i gdzie, aby potem nie odszczekiwać rzuconych słów. Jeśli plan wypali – będzie bardzo kolorowo, egzotycznie, ciekawie i trochę niebezpiecznie. Podnosimy poprzeczkę, jakościową również.

W takim razie życzę Wam realizacji tych planów i czekam na kolejną książkę – bo wierzę, że takowa powstanie.

Witek: Tak. Wydawnictwo „Poznaj Świat”, które opublikowało dwie poprzednie książki – „Motocyklem przez Indie” i „Wigilia wśród łowców głów”, wkrótce wypuści na rynek ostatnią część naszej „Indyjskiej Trylogii Motocyklowej”, jak pozwoliłem sobie nazwać naszą opowieść. Będzie to relacja z ostatniego etapu, właśnie dookoła Indii, na tle naszych doznań, emocji i przygód. Będzie kolorowo i ciekawie, bo pokazujemy Indie mniej znane i opowiadamy o pozornie nieistotnych ciekawostkach. Już zapraszamy do lektury, na razie tych dwóch, goszczących na półkach księgarskich. Jeśli choć jeden czytelnik zdecyduje się po ich przeczytaniu na podróż do Indii, będziemy czuli się jako osoby ze spełnioną misją! (śmiech).

Dziękuję za rozmowę.

Dorota i Witek: My również dziękujemy.

 

Data publikacji: 15.11.2019 r.

 

 

wystawa00-2
wystawa01-2
wystawa02-2
wystawa03-2
wystawa04-2
wystawa05-2
wystawa06-2
wystawa07-2
wystawa08-2
wystawa09-2
wystawa10-2
wystawa11-2
wystawa12-2
wystawa13-2
wystawa14-2
wystawa15-2
wystawa16-2
wystawa17-2
wystawa18-2
wystawa19-2
wystawa20-2
wystawa21-2
wystawa22-2
wystawa23-2
wystawa24-2
wystawa25-2
wystawa26-2
wystawa27-2
wystawa28-2
wystawa29-2
wystawa30-2
wystawa31-2
wystawa32-2
wystawa33-2
wystawa34-2
wystawa35-2
wystawa36-2
wystawa37-2
wystawa38-2
wystawa39-2
wystawa40-2
wystawa41-2
wystawa42-2
wystawa43-2
wystawa44-2
wystawa45-2
wystawa46-2
wystawa47-2

 

 

Wigilia wśród łowców głów

Dorota Wójcikowska i Witold Palak – pierwsi Polacy, którzy objechali całe Indie dookoła na jednym motocyklu, byli gośćmi 30. edycji „Radzyńskich Spotkań z Podróżnikami”. Tym razem obok opowieści i pokazu slajdów pt. „Wigilia wśród łowców głów” uczestnicy spotkania mogli obejrzeć wystawę zdjęć pt. „Motocyklem przez Indie”. Wydarzenie odbyło się w Galerii „Oranżeria” Radzyńskiego Ośrodka Kultury.

 

 

„Wigilia wśród łowców głów” – tytuł spotkania brzmiał jak typowy oksymoron – zestawienie w jednym wyrażeniu sprzecznych, wykluczających się słów.
Wigilia wszak kojarzy nam się z ciszą, pokojem, miłością i łagodnością. Łowcy głów – z wojną, okrucieństwem, rozpaczą i zgiełkiem. A jednak. Podróżnicy: Witold Palak i Dorota Wójcikowska dotarli do miejsca, gdzie połączenie tych sprzeczności okazało się możliwe, opowiedzieli i pokazali, jak wygląda święto Bożego Narodzenia w będącym do niedawna jeszcze najbardziej wojowniczym, owianym złowrogą sławą łowców głów plemieniu Konyak, zagubionym na pograniczu indyjsko-birmańskim. – To często miejsca dopiero od kilku lat otwarte dla indywidualnej turystyki – po części ze względu na nieustabilizowaną sytuację społeczno-polityczną, dążenia niepodległościowe czy aktywność partyzantki. Jedną z takich plam na mapie jest indyjski stan Nagaland – wskazywali podróżnicy. Nagowie zakładali swoje wsie na wzgórzach. Robili to ze względów strategicznych, bo takie osady pełniły również funkcje forteczne. W totalnej izolacji każde plemię wykształciło nie tylko odrębne tradycje, lecz także zupełnie odmienny język. Łączyło je to, że byli „łowcami głów”. Jak wyjaśniał Witold Palak zwyczaj ten miał swe źródło w wierzeniach, że ludzkie głowy mają magiczną moc zapewniającą szczególną siłę i szczęście tym, którzy je zdobędą. Prawdziwym mężczyzną stawał się ten, kto zdobył przynajmniej pięć ludzkich głów, co dokumentował w postaci tatuaży na swoim ciele – twarzy, szyi, piersiach, a jego trofea wieszano nad domami. Okrutny zwyczaj zmieniła działalność chrześcijańskich misjonarzy, którzy dotarli tam w XIX wieku. I choć Indie kojarzą się z hinduizmem, islamem, buddyzmem, są tam stany, w których religią dominującą jest chrześcijaństwo – tak jak to jest w Nagaland, gdzie większość mieszkańców (90%) obecnie stanowią chrześcijanie, głównie baptyści, ale też katolicy.

W stanie Nagaland Dorota Wójcikowska i Witold Palak przebywali cały grudzień i mieli okazję nie tylko przeżywać tam Boże Narodzenie, ale i obserwować prawie miesięczne przygotowania do nich. Oprócz tego uczestniczyli w Hornbill Festival – najsłynniejszym w tym regionie Azji widowisku folklorystycznym, które trwa aż 10 dni. Na festiwalu spotykają się wszystkie plemiona Naga w jednym, neutralnym miejscu, jest też okazją do podziwiania tradycyjnych strojów, tańców i obrzędów poszczególnych plemion, a także kosztowania tradycyjnej kuchni.

Podróżnicy wspominali też swój pobyt w Mon – najciekawszym pod względem etnicznym miejscu w Nagaland, zamieszkanym przez okryte sławą plemię Konyak. Dzięki otwartości i życzliwości poznanego tam inżyniera Tali Temsu Jamira mieli możliwość dotarcia do miejsc i domów, gdzie obcy nie mają na ogół wstępu. Wielką atrakcją była wizyta w pobliskiej wiosce Longwa, gdzie mieszkają jeszcze prawdziwi łowcy, ale jej szczególną atrakcją jest niecodzienny status terytorialny. Droga, która prowadzi przez wieś, jest w niektórych miejscach granicą państwową Indii i Birmy. Granica przecina na dwie części nie tylko miejscowość, ale także – pałac królewski, który bardziej przypomina wielką stodołę. W każdym razie, gdy król chce przejść z sypialni do sali koronacyjnej musi przekroczyć granicę państwową. Podczas audiencji, uzyskanej dzięki zaprzyjaźnionemu inżynierowi, gościnny władca uraczył podróżników fajką pokoju. Okazało się, że zawarte w niej było opium. Narkotyk spopularyzowali tam Anglicy, chcąc łatwiej uzależnić od siebie ludność. Anglicy odeszli, powszechny nałóg pozostał.

Jeśli chodzi o Boże Narodzenie, to przygotowania do świąt rozpoczęły się na początku grudnia. Mieszkańcy dekorowali domy, a nawet – ustawiali przed nimi bałwany ze sztucznego śniegu i... malowali trawę na biało, by przypominała zimowy krajobraz. Nie brakło choinek zrobionych z liści palmowych i krzewów, obłożonych watą lub pochlapanych białą farbą imitującą śnieg. Naturalnym elementem dekoracyjnym są tam gwiazdy betlejemskie, gdyż jest to roślina bardzo popularna w tym regionie, osiąga spore rozmiary i „kwitnie” właśnie w grudniu.

Wigilię polscy podróżnicy przeżyli w Mon Town. W Konyak Catholic Church uczestniczyli w pasterce o godz. 16. Nie zabrakło tradycyjnej szopki, znane kolędy śpiewane przez księży z Indii w języku nagalandzkim zrobiły na nich szczególne wrażenie. – To był dla nas surrealizm – skomentowała Dorota Wójcikowska.

25 grudnia – najważniejszy dzień świętowania spędzili w Mon Village, gdzie odprawiana była msza w kościele baptystów. Po nabożeństwie zostali zaproszeni na uroczysty posiłek, przygotowany przez jedną z szacownych rodzin. Wśród honorowych gości byli miejscowi i okoliczni VIP-owie, a nawet minister w stanie spoczynku. Podróżnicy wspominali, że obok drewnianych chat, pokrytych suszonymi liśćmi, stały zaparkowane eleganckie suvy. Obok gości ubranych w eleganckie garnitury można było zobaczyć kobiety w tradycyjnych strojach, a nawet starszych mężczyzn z głowami przystrojonymi w pióra tukana, uszami przekłutymi i udekorowanymi kłami dzika oraz wytatuowanymi twarzami. W bogatym menu znalazły się także pieczone larwy jedwabników, mięso psa i larwy szerszeni!

Przeżywanie Bożego Narodzenia w stanie Nagaland było jednym z elementów i etapów podróży, jaką podjęli Dorota Wójcikowska i Witold Palak. Była to półroczna, motocyklowa wyprawa dokoła Indii.

Zanim podróżnicy dotarli do miejsca, które było wymarzonym od lat celem ich wyprawy, musieli przemierzyć tysiące kilometrów, wśród egzotycznych krajobrazów i kultur, obyczajów, wierzeń i związanych z nimi form kultu. Wzięli między innymi udział w rytuale topienia posągów podczas święta Durga Puja, obserwowali poświęcenie mithuna.

A podróżowali na motocyklu – ich ulubionym środku lokomocji, który może nie daje komfortu jeśli chodzi o przestrzeń bagażową ani ochronę przed kaprysami aury, ale... wolność, bezpośredni ogląd świata, szeroki horyzont i wiatr na twarzy! To wszystko dało się odczuć i widzom, którzy oglądali podróż przez indyjskie wertepy widzianą sfilmowaną z perspektywy pasażera motocykla. Jednocześnie, gdy podróżnicy pokazywali fatalny stan tamtejszych dróg i opowiadali o jednej zasadzie panującej na drogach, którą jest brak jakichkolwiek zasad, to może motocykl rzeczywiście się tam sprawdza jako uniwersalny środek lokomocji?

Ci, którzy przybyli na spotkanie z Dorotą Wójcikowską i Witoldem Palakiem mieli możność nie tylko wysłuchania ciekawej opowieści i obejrzenia pokazu slajdów i filmu. Tym razem spotkaniu towarzyszyła wystawa fotograficzna pt. „Motocyklem przez Indie”.

Na 30. edycję „Radzyńskich Spotkań z Podróżnikami” zaprosił Burmistrz Radzynia Podlaskiego Jerzy Rębek oraz Starosta Radzyński Szczepan Niebrzegowski, a także organizatorzy: Radzyńskie Stowarzyszenie „Podróżnik” i Radzyński Ośrodek Kultury. Sponsorami wydarzenia są: firma drGerard, Spółdzielcza Mleczarnia „Spomlek”, Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych i Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Radzyniu Podlaskim. Patronat nad wydarzeniem objął ogólnopolski miesięcznik „Poznaj Świat” oraz portal „Kocham Radzyń Podlaski”.

Anna Wasak

 

 

Data publikacji: 23.12.2019 r.

 

 

obraz001
obraz002
obraz003
obraz004
obraz005
obraz006
obraz007
obraz008
obraz009
obraz010
obraz011
obraz012
obraz013
obraz014
obraz015
obraz016
obraz017
obraz018
obraz019
obraz020
obraz021
obraz022
obraz023
obraz024
obraz025
obraz026
obraz027
obraz028
obraz029
obraz030
obraz031
obraz032
obraz033
obraz034
obraz035
obraz036
obraz037
obraz038
obraz039
obraz040
obraz041
obraz042
obraz043
obraz044
obraz045
obraz046
obraz047
obraz048
obraz049
obraz050
obraz051
obraz052
obraz053
obraz054
obraz055
obraz056
obraz057
obraz058
obraz060
obraz061
obraz062
obraz065
obraz067
obraz068
obraz069
obraz070
obraz071
obraz072
obraz073
obraz074
obraz075

 

 

 

 

„Wigilia wśród łowców głów”

Rok wydania: 2018

 

 

Oto kolejna wyprawa autora książki „Motocyklem przez Indie”. Oczywiście – do Indii. Tym razem Witold Palak wraz z partnerką Dorotą chcą spełnić swoje marzenie – spędzić święta Bożego Narodzenia wśród słynnych łowców głów, czyli członków indyjskiego plemienia Naga. Zdecydowali się do nich dotrzeć – jakże by inaczej – motocyklem. Dwoje ludzi, jeden motocykl, trochę bagażu i trasa przez Indie – oto recepta na fascynującą opowieść! Podróżnicy od samego początku napotykają mniejsze i większe trudności: usiłują przebrnąć przez absurdy biurokracji, borykają się z brakiem benzyny, zdarza im się nawet stłuczka, po której nowiutki motocykl nie jest już taki sam. To ich jednak nie zniechęca, bo – jak się okazuje – tak naprawdę w podróży liczy się co innego. Życzliwość, otwarcie na świat i szansa na poznanie nowych, niesamowitych ludzi.

Bohaterowie na własne oczy zobaczyli życie plemion, które mimo wszechobecnej nowoczesnej technologii wciąż starają się dbać o swoje tradycje i swoją kulturę. Wzięli udział w kolorowym rytuale topienia posągów podczas święta Durga Puja, obserwowali poświęcenie mithuna, brali udział w rytualnym połowie ryb, spróbowali najdziwniejszych lokalnych potraw i napitków, ale przede wszystkim bardzo dużo słuchali i rozmawiali. Nawiązali prawdziwe przyjaźnie, którym nie przeszkadzały różnice kulturowe.

Ta książka nie jest przewodnikiem, choć autor zgromadził ogromny zasób wiedzy, którą chętnie dzieli się z czytelnikami. To przede wszystkim opowieść o ludziach, których los stawia na drodze podróżników. O kilku trudnościach i o mnóstwie szczęścia. O spełnianiu marzeń i o wysiłku, który trzeba włożyć w ich realizację. O tym, że czasem musimy pokonać swoje ograniczenia, by otworzyć się na drugiego człowieka i choć przez chwilę spojrzeć na świat innymi oczami.

Źródło: https://ksiegarnia.bernardinum.com.pl

 

„Motocyklem przez Indie”

Rok wydania: 2016

 

 

To nie jest zwykły dziennik podróży. Bo też i podróż była niezwykła. Witold Palak (laureat Kolosa) i Dorota Wójcikowska na motocyklu Royal Enfield, zwanym pieszczotliwie Zielonym Osiołkiem, przejechali Indie niemal wzdłuż i wszerz. Przemierzyli Himalaje, pokonali najwyżej położone przełęcze motorowe na świecie, dotarli do trudno dostępnych klasztorów buddyjskich. Ślizgali się na oblodzonych drogach nad przepaścią, pokonywali rzeki w bród, ścigali się z wielbłądami. Uczestniczyli w tradycyjnym weselu w Ladakhu i w uroczystościach pogrzebowych w świętym mieście Mandi. Poznali życie pasterzy Changpa nad jeziorem Tso Moriri, a w szkole na wysokości 4500 metrów uczyli dzieci angielskich słówek. Pomagali w pracach polowych w wiosce ludu Brokpa. Odwiedzili także Złotą Świątynię w Amritsar i miasta-fortece na Wielkiej Pustyni Indyjskiej, aby w końcu, po przejechaniu 7100 kilometrów, zakończyć podróż na Goa.

A pomiędzy tym wszystkim były dodatkowe atrakcje w postaci... nieustannych awarii motocykla. Niemal każdy dzień kończył się wizytą w jakimś przydrożnym warsztacie albo doraźną naprawą, w której pomagali okoliczni mieszkańcy. Wszystko to sprawiło, że podróż była naprawdę wyjątkowa, a dzięki tej książce mamy okazję przeżyć ją także i my.

Źródło: https://ksiegarnia.bernardinum.com.pl

 

„Księżycowa autostrada. Motocyklem przez Himalaje”

Rok wydania: 2015

 

 

Ojciec i syn, obaj tuż po świeżo zdanym egzaminie na prawo jazdy na jednoślad, na dwóch legendarnych motocyklach Royal Enfield zakupionych w Delhi, wybierają się w podróż u podnóży Himalajów, od Kaszmiru aż po Sikkim. Tysiące kilometrów lepszej lub częściej dużo gorszej indyjskiej drogi, skromne możliwości naprawy pojazdów u niewykwalifikowanych mechaników, a przy tym bardzo dowolna interpretacja przepisów ruchu drogowego przez indyjskich kierowców – to wszystko mogłoby odstraszyć niejednego amatora jednośladów. Witold Palak w książce „Księżycowa autostrada. Motocyklem przez Himalaje” z dużą dawką humoru i dystansem do siebie pokazuje, że nawet najbardziej nieprawdopodobne pomysły są warte realizacji, a poznawanie świata z siedzenia nie pierwszej już młodości enfielda daje nie tylko dużo frajdy, ale jest też wyjątkową lekcją życia.

Ważne były legenda i styl. W naszej wyobraźni tylko ten kultowy sprzęt mógł pokonać magiczną trasę przez Ladakh. Zapragnęliśmy być himalajskimi Easy Riders, a jedynie ta indyjska produkcja, oparta na brytyjskim układzie konstrukcyjnym z 1952 roku, mogła zaspokoić nasze marzenia. Cieszyliśmy się, że motocykle spełniały najważniejszy warunek poruszania się po azjatyckich drogach: oba miały sprawne klaksony!

Źródło: https://bezdroza.pl